خریدار دام سبک و سنگین

کشتارگاه صنعتی طیب گوشت خریدار انواع دام سبک و سنگین شما عزیزان است. برای اطلاع بیشتر از شرایط خرید با ما تماس بگیرید:

با توجه به اینکه امروزه نیازهای پروتئینی جامعه توسط دام‌ها تأمین می‌شود، شناخت کافی از آنها ضروری است. به طور کلی، دام‌ها به دو دسته دام سبک و سنگین تقسیم می‌شوند. دام‌های سبک شامل گوسفندان و بزها می‌شوند. در این مقاله از طیب گوشت به بررسی کامل دام سبک و سنگین می‌پردازیم.

دام سبک چیست؟

از گذشته تاکنون، دام‌ها بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی انسان‌ها بوده‌اند. می‌توان گفت که وابستگی حیات بشری به دام‌ها و علم دامپروری امری ثابت است. با توجه به اینکه امروزه نیازهای پروتئینی جامعه توسط دام‌ها تأمین می‌شود، شناخت کافی از آنها ضروری است. به طور کلی، دام‌ها به دو دسته دام سبک و دام سنگین تقسیم می‌شوند. دام‌های سبک شامل گوسفندان و بزها می‌شوند.

این دام‌ها به دلیل وزن کمتر نسبت به سایر دام‌ها، به عنوان دام سبک شناخته می‌شوند و نقش مهمی در تأمین پروتئین و لبنیات کشورها دارند. پرورش بز و گوسفند در کشور ایران با مشکلات متعددی روبه‌رو است و یکی از اصلی‌ترین آنها قاچاق این دام‌های سبک است. قاچاق دام‌های سبک نیاز جامعه به مواد پروتئینی و لبنی را افزایش می‌دهد که این امر باعث افزایش قیمت این محصولات می‌شود.

دام سنگین چیست؟

دام‌های سنگین نیز بخش دیگری از دام‌ها را شامل می‌شوند. به طور کلی، گاوهای شیرده و بوفالوها به عنوان دام‌های سنگین شناخته می‌شوند. پرورش دام‌های سنگین نیز در کشور ایران همانند دام‌های سبک با مشکلات متعددی روبه‌رو است. همچنین باید بدانید که می‌توان از دام‌های سنگین به میزان قابل توجهی پروتئین مورد نیاز جامعه را تأمین کرد.

علاوه بر آن، از دام‌های سنگین برای مصارف دیگری نیز نظیر بارکشی یا تولید چرم استفاده می‌شود. بنابراین، یک جامعه متعادل باید حتماً از دام‌های سبک و سنگین در دامپروری‌های خود استفاده کند تا نیازهای جامعه را برطرف کند. با این حال، تفاوت‌های چشم‌گیری در روش‌های نگهداری و پرورش این دو دسته دام وجود دارد که تأثیرگذاری زیادی داشته است.

تفاوت دام سبک و سنگین در چیست؟

همان طور که ذکر شد از گوسفندان و بز ها به عنوان دام های سبک و از گاو و بوفالو و سایر دام ها، به عنوان دام های سنگین نام برده می شود. یکی از بزرگ ترین تفاوت دام سبک و سنگین، در روش تغذیه این دام ها و بافت گوشت آنها می باشد. به طور کلی دام های سبک و سنگین تا ماه های اول تولد، تغذیه آنها تنها موجب عضله سازی می شود.

اما پس از گذشت مدت زمان مشخصی تغذیه دام های سبک میزان چربی گوشت آنها افزایش می دهد، در حالی که در دام سنگین همچنان عضله سازی اولویت می باشد. به همین دلیل است که گوشت گوسفند چربی بیشتر و بافت نرم تری نسبت به گوشت گاو دارد. از دیگر تفاوت دام سبک و سنگین می توان به میزان تغذیه برای نیاز نگهداری آنها اشاره کرد. در واقع نیاز نگهداری دام های سبک نسبت به دام های سنگین بیشتر می باشد و تغذیه حساس تری دارند.

تفاوت دام سبک و سنگین در میزان تغذیه

تغذیه از اصلی ترین عامل تفاوت دام سبک و سنگین می باشد. همان طور که ذکر شد، دام های سنگین عمدتا عضله و گوشت بیشتری دارند، در حالی که دام های سبک داری گوشت با چربی بیشتر هستند. از این جهت پس از گذشت دوره عضله سازی، تمام تغذیه دام های سبک صرف تولید چربی گوشت می شود که این امر برای دامداران خوشایند نیست.

به همین دلیل دامپروران از چاق شدن دام های سبک جلوگیری می کنند و در صدد افزایش وزن دام های سنگین هستند. البته توجه داشته باشید که میزان و نوع مواد مورد استفاده برای تغذیه دام های سبک و سنگین نیز در مراحل مختلف رشد آنها، متفاوت می باشد.

نگهداری دام سبک و سنگین

از دیگر تفاوت دام سبک و سنگین در محل نگهداری این دام ها می باشد. در حال حاضر با این که نگهداری و پرورش دام ها اغلب به صورت صنعتی انجام می گیرد، اما همچنان در برخی از روستا ها نگهداری دام ها به صورت سنتی می باشد. باید بدانید که اغلب از دام های سبک برای نگهداری سنتی استفاده می شود و این دام ها نسبت به دام های سنگین از حساسیت کمتری برخوردارند.

برخلاف دام های سبک، نگهداری دام های سنگین به روش صنعتی با این که میزان تولید و بازده را افزایش داده، اما آسیب پذیری دام های سنگین را نیز بیشتر کرده است که این امر می توان تلفات جبران ناپذیری را به همراه آورد. همچنین باید توجه داشته باشید که به دلیل وجود تفاوت دام سبک و سنگین در روش نگهداری، پرورش، تغذیه و … نباید آنها را در یک محل نگهداری کرد.

تفاوت دام سبک و سنگین در چیست؟

دام‌های سبک و دام‌های سنگین دو دسته متفاوت از دام‌ها هستند که تفاوت‌های مهمی در روش تغذیه، بافت گوشت، و نیازهای نگهداری دارند. دام‌های سبک از جمله گوسفندان و بزها هستند، در حالی که دام‌های سنگین شامل گاوها و بوفالوها و دام‌های دیگر می‌شوند. یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌ها در روش تغذیه و بافت گوشت آنها است.

دام‌های سبک و سنگین تا ماه‌های اول تولد، تغذیه آنها به منظور عضله‌سازی است. اما پس از مدتی، در دام‌های سبک میزان چربی گوشت افزایش می‌یابد، در حالی که در دام‌های سنگین عضله‌سازی همچنان ادامه دارد. به همین دلیل، گوشت گوسفند بافت نرم‌تری دارد و چربی بیشتری نسبت به گوشت گاو دارد.

در ضمن، نیازهای نگهداری دام‌های سبک نسبت به دام‌های سنگین بیشتر است و تغذیه‌ی آنها حساس‌تر است. برعکس، دام‌های سنگین برای حفظ وزن و تولید گوشت بیشتر نیاز به تغذیه‌ی مناسب دارند.

نکته‌ی دیگری که باید در نظر گرفته شود، تفاوت در محل نگهداری دام‌های سبک و سنگین است. دام‌های سبک عمدتاً برای نگهداری سنتی استفاده می‌شوند و حساسیت کمتری دارند، در حالی که دام‌های سنگین برای نگهداری صنعتی به کار می‌روند که این ممکن است باعث آسیب پذیری بیشتر آنها شود.

به همین دلیل، توجه به تفاوت‌های دام‌های سبک و سنگین در انتخاب روش تغذیه، نگهداری و پرورش ضروری است تا به بهترین نتایج برسیم.

پرورش دام سبک و سنگین

پرورش دام‌های سبک و سنگین به دو صورت پرواری و داشتی انجام می‌شود که در حال حاضر روش پرواری بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. در روش پرواری، دام‌های سبک و سنگین به نحوی پرورش داده می‌شوند که دامداران به حداکثر میزان تولید گوشت دست پیدا کنند.

با این حال، این روش نیز یکی از تفاوت‌های بین دام‌های سبک و سنگین است. امروزه، پرورش دام‌های سبک بیشتر از دام‌های سنگین با روش پرواری انجام می‌شود. این امر به دلیل هزینه کمتری که در پرورش دام‌های سبک نسبت به دام‌های سنگین با این روش دارد و همچنین به دلیل قیمت بالاتر دام‌های سبک زنده نسبت به دام‌های سنگین است.

در حال حاضر، با افزایش نیاز جمعیت به مواد پروتئینی و همچنین اهمیت ایجاد اشتغال، پرورش دام‌های سبک مانند گوسفند و بز بیش از پیش موردتوجه قرار گرفته است. این نوع پرورش به دلایل مختلفی مورد توجه قرار گرفته است که از جمله آن‌ها می‌توان به وضعیت جغرافیایی و اکولوژیکی و وجود مراتع اشاره کرد.

اما امروزه، با مشکلاتی مانند کمبود مراتع به دلیل چرای بی‌رویه دام‌ها و خشکسالی‌های پی‌درپی، پرورش این دام‌های سبک چالش‌هایی را به وجود آورده است و ممکن است در آینده پرورش به روش چرا در مراتع غیرممکن شود.

بنابراین، دولت باید سیاست‌ها و راهکارهایی را اتخاذ کند که همچنین از تخریب مراتع جلوگیری کند و بهره‌وری بیشتری در تولید داشته باشد. یکی از راهکارهای مطرح شده پرورش دام سبک به شیوه نوین و اصولی است.

اگر دام‌ها به شیوه صنعتی پرورش داده شوند، به جز تولید بالایی از گوشت قرمز، تولید بره و بزغاله و سایر محصولات نیز ممکن است و زمینه اشتغال برای افراد زیادی فراهم شود. از طرف دیگر، این روش می‌تواند موجب حفظ مراتع و جلوگیری از ویرانی آنها شود.

مزایای اجرای طرح پرورش دام سبک شامل این موارد می‌شود:

دستیابی به تولید بیشتری از گوشت قرمز و رفع نیازهای پروتئینی جامعه

کاهش وابستگی به واردات گوشت و جلوگیری از خروج ارز

افزایش تولید بره و بزغاله

تولید محصولات جانبی مانند فراورده‌های لبنی، پشم و پوست

ایجاد اشتغال

ارتقاء سطح اقتصادی کشور

بنابراین، اجرای طرح‌های پرورش دام سبک به شیوه صنعتی یا نیمه‌صنعتی می‌تواند بهبود راندمان تولید، تأمین نیازهای مواد پروتئینی، ایجاد اشتغال پایدار و بهبود اقتصاد کشور را ممکن سازد.

پرورش به‌صورت داشتی:

در این روش، هدف اصلی پرورش دام، تولید فراورده‌های جانبی مانند شیر، پوست، پشم و کود است. علاوه بر این، دامداران ممکن است به تولید گوشت نیز تمایل داشته باشند، اما تولید فراورده‌های جانبی و افزایش بهره‌وری از دام برایشان اهمیت بیشتری دارد. این روش در مناطقی که شرایط آب و هوایی و اکولوژیکی متناسب با آن وجود دارد، به خوبی اجرا می‌شود. به‌عنوان مثال، در مناطقی که مراتع خوبی دارند و مناسب برای چرا دام هستند، پرورش به‌صورت داشتی می‌تواند سودآور باشد.

با توجه به مزایای هر یک از این دو روش، انتخاب مناسبی برای پرورش دام‌های سبک بایستی با توجه به شرایط محلی و هدف‌های دامداران صورت گیرد. اما با توجه به نیاز روزافزون به مواد پروتئینی و اشتغال، پرورش به شیوه پرواربندی می‌تواند به عنوان یک راهکار موثر واقع شود، به‌ویژه اگر با سرمایه‌گذاری مناسب و ارائه تسهیلات مالی از سوی دولت، این صنعت را توسعه داد.

کیفیت و نوع خوراک دام

انتخاب و ارائه خوراک با کیفیت و متناسب با نیازهای دام در هر مرحله از رشد و پروار، امری حیاتی است. برای دستیابی به حداکثر گوشت تولیدی، لازم است که خوراک دام دارای ترکیبات متنوع و متعادلی باشد که بتواند نیازهای تغذیه‌ای دام را به‌طور کامل پوشش دهد. همچنین، استفاده از خوراک‌هایی با ارزش غذایی بالا می‌تواند بهبود رشد و تولید گوشت دام را تضمین کند.

مدیریت و نگهداری دام

مدیریت صحیح دام‌ها در طول دوره پروار و نگهداری مناسب از جمله عواملی است که تأثیر زیادی بر رشد و تولید گوشت دام دارد. این شامل مواردی از قبیل کنترل بیماری‌ها و آفات، ارائه شرایط آب و هوایی مناسب، فراهم کردن فضا و تجهیزات مناسب برای دام‌ها، و مانیتورینگ و کنترل بهداشت دام‌ها می‌شود.

انتخاب نژاد دام

انتخاب نژاد مناسب و با توجه به شرایط محیطی و هدف پرورش نیز بسیار اهمیت دارد. نژادهایی که برای رشد سریع، تبدیل خوراک به گوشت بالا، و تحمل بهتر در برابر شرایط محیطی خاصی شناخته شده‌اند، معمولاً بهترین انتخاب برای پرورش به شیوه پرواربندی موفق هستند.

در پرورش به شیوه داشتی، موارد زیر را لازم است در نظر گرفت:

۱– انتخاب نژاد: استفاده از نژادهایی که توان تولید مثل بالا، تحمل به شرایط محیطی مختلف، و راندمان بالا در تبدیل خوراک به گوشت داشته باشند، امری حیاتی است. نژادهایی که دارای توانایی تولید بره چند قلو هستند معمولاً برای این شیوه پرورش مناسب‌تر هستند.

۲– خوراک دام: خوراکی که برای میش و بزهای داشتی استفاده می‌شود، باید دارای ترکیبات متنوع و متعادل باشد تا نیازهای تغذیه‌ای دام‌ها را به‌طور کامل پوشش دهد و باعث رشد سالم و بهینه دام‌ها شود. همچنین، استفاده از خوراک‌های با کیفیت و ارزش غذایی بالا می‌تواند بهبود تولید گوشت و دیگر محصولات دامی را تضمین کند.

۳– مدیریت و نگهداری: مدیریت صحیح دام‌ها و ارائه شرایط مناسب برای نگهداری آن‌ها در طول دوره پرورش از اهمیت بالایی برخوردار است. این شامل مواردی مانند کنترل بیماری‌ها و آفات، ایجاد فضایی مناسب برای دام‌ها، و ارائه تجهیزات و تأسیسات لازم برای راحتی و سلامت دام‌ها می‌شود.

۴– تنوع فعالیت‌ها: پرورش به شیوه داشتی امکان انجام فعالیت‌های متنوع در کنار پرورش بره و بزغاله را فراهم می‌کند. این فعالیت‌ها می‌توانند شامل تولید گوشت قرمز، فراورده‌های لبنی، تولید پشم و پوست، و سایر محصولات دامی باشند که می‌تواند منبعی برای درآمد اضافی برای دامداران باشد.

این مراحل پرورش دام به شیوه داشتی به شرح زیر است:

۱– دوره شیرواری: این دوره از زمان تولد تا زمان قطع شیر مادر به دامداری اطلاق می‌شود. در این دوره، جیره‌ای با انرژی و ریزمغذی‌های بالا برای تولید شیر برای بره و بزغاله استفاده می‌شود.

۲– دوره آبستنی: این دوره شامل دو مرحله ابتدای آبستنی و اواخر آبستنی است. در ابتدای آبستنی، جیره مشابه جیره دوره نگهداری است، اما در اواخر آبستنی، جیره با ترکیبات متنوع و بالاتر از نظر ریزمغذی‌ها برای رشد جنین استفاده می‌شود.

۳– دوره خشک (نگهداری): این دوره از زمان قطع شیر تا زمان آغاز دوره جفت‌گیری ادامه دارد. در این دوره، دام‌ها هیچ تولیدی ندارند و جیره‌ای که به آن‌ها داده می‌شود، برای نگهداری به کار می‌رود.

۴– دوره جفت‌گیری: این دوره از زمان شروع جفت‌گیری تا زمان آغاز دوره شیرواری برای بره ماده یا بز ماده است. در این دوره، از جیره‌های با انرژی بالا برای تحریک فرایند تخمک‌گذاری و افزایش باروری استفاده می‌شود.

و در آخر

از گذشته تاکنون، دام‌ها بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی انسان‌ها بوده‌اند. می‌توان گفت که وابستگی حیات بشری به دام‌ها و علم دامپروری امری ثابت است.

بنابراین داشتن اطلاعاتی درباره دام سبک و سنگین و غیره میتواند برای بهره برداری بهتر از این احشام برای خودمان هم بهتر باشد.